شهر سوخته و شگفتی های آن
شهر سوخته کجاست
مهد تاریخ بشر در خاورمیانه واقع شده است. قدیمی ترین تمدن ها با قدمتی چند هزار ساله در این منطقه شکل گرفته اند. یکی از تمدن های کهن مربوط به عصر برنز می شود. عصر برنز اشاره به پیشرفت شگفت بشر در استفاده از عناصر فلزی به ویژه فلز برنز دارد. این تمدن کهن که به تمدن جیرفت هم شهرت دارد، در جنوب شرق ایران و در منطقه کرمان و سیستان کنونی شکل گرفته است. قدمت این دوره به حدود 5200 سال پیش بر می گردد.شهر سوخته :با سایت تفریحی 5 عصر همراه باشید.
شهری در آبرفت رود هیرمند که امروزه به شهر سوخته شهرت دارد، از مهم ترین شهرهای عصر برنز بوده است. برخی از باستان شناسان اعتقاد دارند که این شهر کهن در یک حادثه آتش سوزی نابود شده است. ایشان علت نام گذاری این شهر نیز همین موضوع می باشد. عده ای دیگر معتقند که هیچ آتش سوزی و جنگی در این شهر اتفاق نیافته است. تنها به دلیل وجود لایه ای از خاکستر در این شهر، باستان شناسان اولیه، نام شهر سوخته را به آن داده اند.
موقعیت جغرافیایی و تاریخی شهر سوخته
شهر سوخته در 55 کیلومتری جاده زابل به زاهدان واقع شده است. وسعت این شهر حدود 151 هکتار و بیش از وسعت حال حاضر برخی از شهرهای کشور است. 80 هکتار از این وسعت شامل منطقه مسکونی و مابقی مناطق صنعتی، تاریخی و گورستان می باشد. گرچه طبیعت کنونی سیستان، خشک و شنزار است، اما در آن زمان این منطقه بسیار سبز و خرم بوده است.
باستان شناسان تکامل شهر نشینی در شهر سوخته را در چهار دوره تقسیم می کنند.
دوره | بازه زمانی | طول دوره | وسعت |
دوره اول | 5200 تا 4800 سال پیش | 400 سال | 10 تا 20 هکتار |
دوره دوم | 4500 تا 4800 سال پیش | 300 سال | 45 هکتار |
دوره سوم | 4500 تا 4300 سال پیش | 200 سال | 100 هکتار |
دوره چهارم | 4300 تا 4100 سال پیش | 200 سال | 151 هکتار |
کاوش ها نشان می دهد که مردم شهر سوخته در دوره های اول و دوم ارتباط زیادی با ترکمنستان، قندهار، خوزستان، فارس و جیرفت داشته اند. شهر سوخته، به علت موقعیت مکانی، رابط تجاری غرب ایران، هند، چین و شمال آسیا بوده است.
جایگاه زن در شهر سوخته
کاوش های شهر سوخته نشان می دهد که زنان دارای موقعیت اجتماعی و مالی بالایی بوده اند. در کنار پیکرهای کشف شده از زنان، قطعه های سنگی کوچکی شبیه به مهر یافت شده است. باستان شناسان معتقند که این بانوان از این مهرها برای تایید اسناد مالی و مهم استفاده می کرده اند.
اولین انیمشین ساخته بشر
در کاوش های شهر سوخته، ظرفی سفالین پیدا شد که دور تا دور آن نقشی از یک بز و درخت دیده می شود. بعد از بررسی
های کارشناسان، مشخص شد که این نقش ها به طرز هوشمندانه ای به هم مرتبط هستند. به طوری که با چرخاندن ظرف، یک انیمشن ساده شکل می گیرد.
اولین چشم مصنوعی
در سال 1386، باستان شناسان پیکر یک بانو را در شهر سوخته کشف کردند. یکی از چشم های او با یک گوی 2.5 سانتی با روکش طلا جایگزین شده بود. گوی با دو پین در دو طرف به اسکلت متصل شده و امکان چرخش داشته است. این پیکر با قدی حدود 180 سانتی متر مربوط به 4900 سال پیش می شود.
سیستم آب و فاضلاب
شهر سوخته کاملا طبق الگوی شهرسازی خاصی ساخته شده است. پیش از گسترش شهر امکانات زیربنایی مانند شبکه توزیع آب و شبکه جمع آوری فاضلاب طراحی شده است. در کاوش های انجام شده، کوچه و خیابان هایی با لوله کشی های منظمی از جنس سفال کشف شده است. که نشان دهنده سازماندهی بی نظیر شهری می باشد.
منبع:
https://en.wikipedia.org/wiki/Shahr-e_Sukhteh
http://whc.unesco.org/en/list/1456