بی شک بتن یکی از اساسی ترین مصالح است که سهم بزرگی از پیشرفت انسان، مدیون آن می باشد. اما بتن یک ضعف مهم دارد. آن اینکه مقاومت کششی آن در برابر مقاومت فشاری آن ناچیز است. همین باعث می شود که در شرایط مختلف دچار ترک شود. اخیرا بتنی با نام بتن زنده ، بتن خود ترمیم شونده ، Bioconcrete یا self-healing concrete اختراع شده است که می تواند ترک های خود را ترمیم کند.
بتن و کاربرد های آن
بتن از ترکیب سنگدانه (شن و ماسه)، ماده چسبنده (سیمان) و آب به وجود می آید. به دلیل تنوع سنگدانه ها و تفاوت سیمان ها هیچ دو نمونه بتنی کاملا شبیه هم نیستند. این مسئله کار با بتن را بسیار تخصصی و پیچیده می کند. بتن دومین ماده پر مصرف در جهان بعد از آب است. ارزش مالی صنعت بتن 37 میلیارد دلار است. بیش از 2 میلیون نفر در آمریکا به صورت مستقیم در صنعت بتن کار می کنند. سالانه حدود 10 میلیارد تن بتن در سراسر کره خاکی تولید و مصرف می شود. از بتن برای ساخت مخازن آب، اسکلت ساختمان، سد، روسازی جاده، پل و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود.
بتن خود ترمیم شونده یا بتن زنده
ترک، بزرگترین عیب بتن محسوب می شود. یک ترک کوچک در سازه های آبی مانند مخازن آب و بدنه سدها، می تواند فاجعه بار باشد. یا حداقل هزینه های گزافی را برای تعمیر سازه به بار بیاورد. سالانه بیش 6 میلیارد یورو فقط در اروپا صرف تعمیر و نگه داری سازه های بتنی می شود.
بتن خود ترمیم شونده نوعی بتن حاوی باکتری است که به صورت خودکار ترک های خود را توسط باکتری ها پر می کند. در واقع نوعی باکتری با نام باسیلوس و مواد غذایی آن ها به بتن اضافه می شود. تا قبل از اینکه بتن ترک بخورد، باکتری ها و مواد خوراکی آن ها تا 200 سال می توانند بدون تغییر در بتن باقی بمانند. اما به محض اینکه ترک کوچکی در بتن ایجاد شود، اکسیژن و رطوبت وارد بتن شده و باکتری ها شروع به فعالیت می کنند. باکتری ها، اکسیژن و مواد غذایی را مصرف کرده و سنگ آهک تولید می کنند. سنگ آهک ترک ایجاد شده را پر کرده و آب بندی می نماید. با استفاده از بتن خود ترمیم شونده، 50 درصد از هزینه های تعمیر و نگه داری سازه های بتنی به ویژه سازه های آبی کاسته می شود.
هزینه بتن خود ترمیم شونده چقدر است؟
بتن خود ترمیم شونده مانند هر تکنولوژی نوینی در ابتدا قابل رقابت با روش های قدیمی نیست. چراکه تولید انبوه و گذر زمان از هزینه های جانبی می کاهد. چند سالی است که از ثبت اختراع بتن خود ترمیم شونده توسط پروفسور جانکرز محقق هلندی، می گذرد. تا کنون تحقیقات بسیاری در این رابطه انجام شده و هزینه های جانبی بتن خود ترمیم شونده به حداقل رسیده است. به طوری که در حال حاضر قیمت هر متر مکعب بتن خود ترمیم شونده در کشورهای اروپایی 85 تا 100 یورو است. هر متر مکعب بتن معمولی در اروپا به قیمت 80 یورو به فروش می رسد. مشاهده می شود که با مزایای فراوان بتن خود ترمیم شونده، هزینه آن کاملا قابل رقابت با بتن معمولی است.
منبع:
www.giatecscientific.com
